'Vaak zien we zelfzorg als een lijstje van taken die we moeten afvinken om zo het dagelijkse leven vol te houden. We rennen van afspraak naar afspraak en houden onze to-do-lijsten netjes bij. Maar in plaats van korter worden ze alleen maar langer', aldus psycholoog Evelien Gubbels.
Het moderne leven is een aaneenschakeling van prikkels: altijd "aan" staan en bereikbaar zijn. Die continue stroom van informatie, sociale verwachtingen, verplichtingen en prestatiedruk duwt ons in een ritme waarin we vergeten te pauzeren. Vaak wordt zelfzorg gezien als iets dat er "ook nog bij moet".
Maar echte zelfzorg draait juist om rust én bewuste keuzes die ons welzijn ondersteunen. Het betekent aandacht hebben voor je lichaam, gevoelens en emoties. Het gaat over grenzen durven te stellen en te luisteren naar je eigen behoeften. Én jezelf toestaan om te rusten zonder schuldgevoel.
Denk bijvoorbeeld eens aan lichamelijke zelfzorg: een ontspannen wandeling tijdens de lunchpauze of na je werk, een korte stretchoefening of vijf minuten stilte voordat je gehaast de deur uitgaat. Het draait hier om luisteren naar wat je lichaam nodig heeft, zonder jezelf constant te pushen.
Daarnaast bestaat er ook zoiets als emotionele zelfzorg. Sta je er wel eens bij stil hoe jouw dag was? Hoe jij je voelde? Neem je tussendoor wel eens een moment van mindfulness om gewoon even op te laden? Soms betekent zelfzorg simpelweg erkennen dat je een moeilijke dag hebt gehad en daar compassievol mee omgaan.
Mentale zelfzorg draait om regelmatig micropauzes in te lassen: één minuut met je ogen dicht "gewoon" even helemaal niets doen. Onderschat daarbij zeker de kracht niet van een paar uur je telefoon, laptop en tv uitzetten. Wat gebeurt er met je? Hoe voel je je dan? Zelfzorg hoeft niet groots of ingewikkeld te zijn. Het zijn juist de kleine dingen die het verschil kunnen maken.
Sociale zelfzorg is leren om 'nee’ te zeggen tegen afspraken die je energie kosten én ‘ja’ tegen tijd met mensen die je opladen. Het draait om verbinding, op een manier die jou goed doet. Tijd doorbrengen met dierbaren kan net zo helend zijn als een moment voor jou alleen.
Of heb je wel eens gedacht aan de zintuiglijke zelfzorg. Bewust genieten van een kop koffie, de geur van versgebakken brood of het warme water van een douche. Hoe vaak neem je écht de tijd om je zintuigen te gebruiken en de kleine momenten van het leven te waarderen? Hoe simpel en fijn zou het leven zijn als je daar wat vaker écht even in op zou gaan?
Zelfzorg begint niet met grote veranderingen, maar met luisteren naar jezelf. Jezelf de ruimte geven om daarop te reageren én daarnaar ook te handelen.
Evelien schrijft onder het motto 'Zoektocht naar Chronisch Geluk', over thema's die haar raken én waarmee zij in haar praktijk te maken krijgt.
Wil je meer hierover weten? Bekijk ook de webpagina www.chronischgelukkig.com, voor meer informatie.
Lees hier de column: "Zoektocht naar Chronisch Geluk" (10) - Waarom zelfzorg niet thuis hoort op een to-do-lijst?