Waarom hun aantal in Nederland zo sterk is afgenomen? De belangrijkste oorzaak is het verdwijnen van hun leefgebied door zowel woningbouw als de uitbreiding van stedelijke gebieden. Maar ook moderne tuintrends zoals kunstgras en robotmaaiers maken het deze nachtdieren behoorlijk lastig.
Daarom brengt Werkspot.nl zijn netwerk van vakmensen samen. Met hun kennis en gereedschap zetten zij zich nu op een bijzondere manier in. Zo hebben tuinexperts die zich met passie inzetten om de egelpopulatie te helpen herstellen, een praktische lijst met tips samengesteld. Dit stappenplan maakt deel uit van een bredere campagne: "Vaklui schieten te hulp: Help de egels". Daarmee willen zij het bewustzijn vergroten over de rol die tuinen kunnen spelen in het beschermen van egels.
Want tuinen zijn een onmisbare schakel in het leefgebied van egels. Met een paar relatief simpele aanpassingen kun je al een groot verschil maken. Of je nu een egelhuisje bouwt of doorgangen aanlegt tussen tuinen: er zijn volop mogelijkheden om egels een veilige plek te bieden. Zo kan iedereen bijdragen aan het behoud van deze bijzondere dieren.
Hovenier en tuinexpert Rob de Vries benadrukt dat iedereen met een buitenruimte iets kan doen om egels te helpen.
'Zelfs met een kleine tuin of een oprit kun je al een groot verschil maken voor egels. Eén van de makkelijkste en meest effectieve dingen is zorgen voor doorgangen tussen tuinen, zodat egels vrij kunnen rondstruinen. Een klein gat onderin een schutting of haag maakt het egels al een stuk gemakkelijker. Ook een egelhuisje bouwen is een fijne manier om egels een veilige plek te geven en dat is helemaal niet moeilijk met wat hout en basismateriaal.'
Michael, egelexpert bij De Blije Egel, vertelt dat tuinen een essentiële rol spelen in de bescherming van egels.
'Met deze egelgids willen we Nederlandse tuinliefhebbers praktische en eenvoudige stappen geven om van hun tuin een veilige en gastvrije plek voor egels te maken. We adviseren ook om extra voorzichtig te zijn bij het maaien, snoeien of knippen van heggen. Elk jaar raken daardoor duizenden egels gewond, terwijl dat met een simpele controle vooraf vaak voorkomen kan worden.'
Hoe je van je tuin een egelparadijs maakt:
Wilde hoekjes in je tuin vormen een natuurlijke bron van voedsel en een fijne schuilplek voor egels. Reserveer een klein stukje en laat het met rust. Door planten als brandnetels te laten staan, bied je egels voor langere tijd beschutting. Je kunt ook denken aan een “weiderand” met wilde bloemen. Dat ziet er mooi uit én helpt de natuur een handje.
Slakkenkorrels zijn erg schadelijk voor egels, dus gebruik ze niet. Egels eten slakken. Ook als ze de korrels zelf niet kunnen pakken, kan het eten van een slak die ze wel heeft gegeten hen alsnog vergiftigen. Er zijn veel natuurlijke manieren om ongedierte in je tuin te weren, zonder ernstige schade toe te brengen aan de dieren die er graag komen. Zo zijn zogenaamde biervallen - bakken bier in de grond - een goede manier om slakken buiten te houden. Of strooi koffiedik rond de voet van planten.
Voordat je je gazon gaat maaien, is het belangrijk om eerst goed te kijken naar de stukken met lang gras. Egels houden van lang gras, omdat ze daar gemakkelijk kunnen slapen of zich verstoppen. Loop daarom door je tuin en controleer of er egels aanwezig zijn voordat je begint met maaien. Maai vervolgens langzaam, zodat de egels de maaier kunnen horen en de tijd krijgen om weg te vluchten.
Egelhuizen zijn een mooie manier om egels een veilige plek te geven in je tuin. Gebruik duurzaam hout, dat goed bestand is tegen vocht om schimmel te voorkomen; zoals bijvoorbeeld Douglas. Zorg voor een ingang van ongeveer 13 x 13 centimeter en een binnenruimte van minimaal 40 x 40 x 40 centimeter. Verf de binnenkant nooit en leg er geen eten in.
Geen tijd om er zelf een te maken? Er zijn ook kant-en-klare egelslaaphuizen te koop. Let dan wel op de kwaliteit. Een goed voorbeeld is het slaaphuis van De Blije Egel. Een egelslaaphuis die te klein is of gemaakt is van multiplex of vuren kan namelijk zelfs slecht zijn voor de gezondheid van de egel.
Zet het huis op een schaduwrijke plek en kies voor een sedumdak voor extra verkoeling in de zomer. Plaats een eventuele voederplek op minstens vier meter afstand van het slaaphuis. Het liefste in een afgesloten voederhuisje, zodat egels veilig kunnen eten, zonder dat ze daarbij gestoord worden door katten of regen.
Onafgedekte afvoeren zijn een gevaar voor egels. Ze kunnen er gemakkelijk in vallen en komen er zonder hulp vaak niet meer uit. Daarom is het belangrijk om, waar mogelijk, je afvoeren af te dekken. Gebruik hiervoor een speciaal putdeksel of plaats tijdelijk een met water gevulde zak.
Om je tuin egelvriendelijk te maken, is het belangrijk dat egels gemakkelijk in en uit je tuin kunnen. Egels zijn nachtdieren die ’s nachts soms wel één tot twee kilometer afleggen. Ze profiteren er dus van als ze verscheidene buitenruimtes kunnen verkennen. Om dit mogelijk te maken, kun je een gat van ongeveer 13 x 13 centimeter aan de onderkant van je schutting zagen. Als je liever geen gat maakt, kun je ook een sleuf onder de schutting graven. Overleg dit natuurlijk eerst met je buren. Wil je egels echt helpen, overweeg dan om een schutting te vervangen door een haag. Dat biedt niet alleen gemakkelijke toegang, maar ook extra beschutting.
Woon je in een nieuwbouwwoning, dan is de kans groot dat je schutting niet diervriendelijk is. Bij veel nieuwbouwwoningen staan schuttingen dicht op elkaar, waardoor egels geen toegang tot je tuin krijgen. Om dit probleem op te lossen, kun je overwegen één of twee panelen aan de zijkant van je schutting te verwijderen.
Wil je meer over deze egelcampagne weten? Bezoek dan ook: www.werkspot.nl/blog/help-de-egels